Метапреднилон (Метилпреднизолон)

Метапреднилон

Метилпреднизолон

Дәрілік түрі, дозалануы

4 мг, 8 мг және 16 мг таблеткалар

Жүйелі әсер ететін гормональді препараттар, жыныс гормондарын және инсулиндерді қоспағанда. Жүйелі пайдалануға арналған кортикостероидтар. Жүйелі пайдалануға арналған кортикостероидтар, қарапайымдар. Глюкокортикоидтар. Метилпреднизолон.

АТХ коды Н02АВ04

Глюкокортикоидтармен жүйелі немесе жергілікті емдеуді талап ететін жағдайлар, әсіресе аутоиммундық аурулар:

• қабыну және жүйелі ревматизм аурулары (мысалы, ревматоидты артрит, ювенильді ревматоидты артрит, шорбуынданатын спондилоартрит)

• коллагеноздар (мысалы, жүйелі қызыл жегі, жүйелі дерматомиозит)

• аллергиялық жай-күйлер (мысалы, дәрілік заттарға аса жоғары сезімталдық реакциялары, сарысу құю ауруы, аллергиялық жанаспалы дерматит, анафилаксиялық шок, демікпе)

• өкпе аурулары (мысалы, өкпе саркоидозы)

• бассүйекішілік қысымды төмендету үшін (мысалы, жаңа түзілімдердің аясында мидың ісінуі)

• трансплантаттың ажырау реакциялары

• кейбір дерматологиялық аурулар (мысалы, кәдімгі сулы бөртпе)

• гематологиялық аурулар (мысалы, идиопатиялық тромбоцитопениялық пурпура, аутоиммундық гемолиздік анемия)

• цитостатикалық еммен астасқан ісік аурулары (мысалы, лейкемия, қатерлі лимфома)

• бауыр аурулары (мысалы, аутоиммундық гепатиттер)

• неврологиялық аурулар (мысалы, жайылған склероз, миастения)

• көз аурулары (мысалы, увеит, көз жүйкесінің невриті)

• бүйрек аурулары (мысалы, гломерулонефрит)

• асқазан-ішек аурулары (мысалы, спецификалық емес ойық жаралы колит, Крон ауруы)

Қолданудың басталуына дейінгі қажетті мәліметтер тізбесі

- метилпреднизолонға немесе «Құрамы» бөлімінде атап көрсетілген қосымша заттарға жоғары сезімталдық

- жүйелі инфекциялар, егер инфекцияға қарсы спецификалық ем қолданылмаса

- жүйелі зеңдік инфекция

Иммунодепрессивті әсер ететін дозаларда ГКС емін қабылдап жүрген пациенттерге тірі немесе тірі аттенуирленген вакциналарды енгізу ұсынылмайды.

Басқа дәрілік препараттармен өзара әрекеттесуі

Метилпреднизолон P450 (CYP) цитохромының субстраты болып табылады және негізінен CYP3A4 изоферментімен метаболизденеді. CYP3A4 ересек адамдардың бауырында ең көп таралған CYP тектес басым изоферменті болып табылады. Ол эндогендік және синтетикалық кортикостероидтар үшін метаболизмдік I фазаның маңызды кезеңі болып табылатын стероидтардың 6β-гидроксилденуін катализдейді. Көптеген басқа қосылыстар сонымен қатар CYP3A4 изоферментінің субстраттары болып табылады, олардың кейбіреулері (басқа дәрілік заттармен бірге) глюкокортикоидтардың метаболизмін CYP3A4 изоферментінің индукциясы (белсенділенуі) немесе бәсеңдеуі есебінен өзгертетіні көрсетілген.

CYP3A4 изоферментінің тежегіштері

CYP3A4 изоферментінің белсенділігін бәсеңдететін дәрілік заттар, әдетте, бауыр клиренсін төмендетеді және метилпреднизолон сияқты CYP3A4 изоферментінің субстраттары болып табылатын дәрілік препараттардың қан плазмасындағы концентрациясын арттырады. CYP3A4 изоферментінің тежегіші бар болған жағдайда стероидты уыттылық құбылыстарын болдырмау үшін метилпреднизолон дозасын титрлеу керек.

Кобицистат сияқты CYP3A тежегіштерімен бір мезгілде қабылдау жүйелі кортикостероидтардың жағымсыз әсерлерінің қаупін арттырады деп күтіледі. Егер пайдасы жүйелі кортикостероидтардың жағымсыз әсерлерінің қаупінен аспаса, осы біріктірілімді пайдаланудан аулақ болу керек, бұл жағдайда пациенттер жүйелі кортикостероидтардың жағымсыз әсерлерінің болуын бақылауы тиіс.

Эритромицин, кларитромицин, тролеандомицин, кетоконазол, итраконазол, изониазид, дилтиазем, мибефрадил, апрепитант, фозапрепитант, АИТВ протеаза тежегіштері (индинавир, ритонавир), циклоспорин және этинилэстрадиол/норэтистерон CYP3A4 изоферментінің тежегіштері болып табылады. Грейпфрут шырыны да CYP3A4 изоферментінің тежегіші болып табылады.

CYP3A4 изоферментінің индукторлары

CYP3A4 изоферментінің белсенділігін индукциялайтын дәрілік заттар әдетте бауыр клиренсін арттырады және CYP3A4 субстраты болып табылатын препараттардың қан плазмасындағы концентрациясын төмендетеді. Бірге қолданған кезде қажетті әсер алу үшін метилпреднизолон дозасын арттыру қажет болуы мүмкін.

Бұл топқа рифампицин, карбамазепин, фенобарбитал, примидон және фенотоин сияқты препараттар кіреді.

CYP3A4 изоферментінің субстраттары

CYP3A4 изоферментінің басқа субстратының қатысуымен метилпреднизолонның бауыр клиренсі өзгеруі мүмкін, бұл метилпреднизолон дозасын тиісті түрде түзетуді талап етуі мүмкін. Препараттарды монотерапия түрінде қолданғанда пайда болатын жағымсыз құбылыстар препараттарды бір мезгілде қолданғанда жиі пайда болу ықтималдығы бар.

Метилпреднизолон мен такролимусты бір мезгілде қолдану такролимус концентрациясының жоғарылауына әкелуі мүмкін.

Метилпреднизолонды және циклоспоринді бір мезгілде қолданған кезде құрысулардың пайда болу жағдайлары байқалды. Осы препараттарды бір мезгілде енгізу метаболизмнің өзара тежелуін тудыратындықтан, құрысулар және басқа да жағымсыз әсерлер осы препараттардың әрқайсысын монотерапия ретінде қолданумен байланысты болып, оларды бірге қолданғанда жиі туындауы мүмкін.

Метапреднилон аддитивті иммуносупрессивті әсерге ие, бұл емдік әсерлерді немесе АИТВ протеазаларымен бірге қабылдаған кезде әртүрлі жағымсыз реакциялардың даму қаупін арттыруы мүмкін.

Метилпреднизолон изониазидтің ацетилдену жылдамдығына және клиренсіне әсер етуі мүмкін.

CYP3A4 изоферментімен байланыссыз әсерлер

Метилпреднозолонды қолданумен байланысты басқа дәрілік өзара әрекеттесулер мен әсерлер төмендегі кестеде сипатталған.

1-кесте. Метилпреднизолонды басқа дәрілік заттармен немесе заттармен бірге қолданған кездегі маңызды өзара әрекеттесулер/әсерлер

Глюкокортикоидтармен ұзақ емдеу соматотропиннің әсерін әлсіретуі мүмкін.

Шілтер жапырақты шайқурай (Hypericum perforatum) метилпреднизолонның клиренсін ұлғайтады және оның жартылай шығарылу кезеңін қысқартады, сол арқылы оның глюкокортикоидтық әсерін азайтады.

Кортикостероидтар барлық гипертензияға қарсы дәрілердің гипотензивтік әсеріне қарсы әрекет етеді. Кортикостероидтарды жүрек гликозидтерімен қолданған кезде гипокалиемияның қаупі жоғары болады. Кортикостероидтардың әсерлері мифепристонды қабылдаудан кейін 3-4 күннен соң азаюы мүмкін.

Арнайы сақтандырулар

Иммунодепрессивті әсерлер/инфекцияларға жоғары сезімталдық

Глюкокортикостероидтар инфекцияларға сезімталдықты жоғарылатуы, инфекцияның кейбір белгілерін бүркемелеуі мүмкін. Бұдан басқа, оларды қабылдау кезінде жаңа инфекциялар туындауы мүмкін. Кортикостероидтарды қолдану инфекцияға төзімділіктің төмендеуімен және оны оқшаулаудың мүмкін болмауымен қатар жүруі мүмкін. Организмнің қандай да бір аймағында бактериялар, вирустар, зеңдер, қарапайымдылар немесе гельминттер тудыратын инфекциялар тек кортикостероидтарды немесе олардың жасушалық немесе гуморальды иммунитетке, сондай-ақ нейтрофилдердің функциясына әсер ететін басқа иммунодепрессивті препараттармен біріктірілімін қолданумен байланысты болуы мүмкін. Бұл инфекциялар орташа, ауыр болуы және кейбір жағдайларда өлімге әкеліп соғуы мүмкін. Кортикостероидтардың дозасы ұлғайған сайын инфекция жұқтыру жағдайларының көбірек саны тіркеледі.

Иммунодепрессивті препараттарды қабылдап жүрген пациенттер дені сау адамдарға қарағанда инфекцияларға көбірек бейім. Мысалы, желшешек пен қызылша иммунизациядан өтпеген балаларда немесе кортикостероидтармен емделген ересектерде анағұрлым ауыр болуы немесе тіпті өлімге әкелуі мүмкін.

Қатар жүретін аурулардың өршуі немесе стронгилоидоз сияқты қоздырғыштардан туындаған жасырын өтетін аурулар белсенділенуі мүмкін. Кортикостероидтардан туындаған иммунитеттің төмендеуі аурудың (стронгилоидоздың) таралуына және паразит дернәсілдерінің көшуіне әкелуі мүмкін. Сондай-ақ, жіңішке ішектің және тоқ ішектің ауыр қабынуымен (энтероколитпен) және өлімге әкелетін сепсистік жағдаймен аурудың нашарлауы мүмкін.

Сепсистік шоктың дамуындағы кортикостероидтардың рөлі толық анықталмаған. Ерте жүргізілген зерттеулерде пайдалы да, зиянды да әсерлері туралы хабарламалар алынды. Соңғы кездері қосымша кортикостероидтарды қолдану бүйрекүсті безінің жеткіліксіздігі байқалған, сепсистік шокқа шалдыққаны анықталған пациенттер үшін пайдалы деген болжам айтылған. Алайда, оларды сепсистік шок кезінде дағдылы қолдану ұсынылмайды. Жоғары дозаларды қолдану арқылы кортикостероидтардың қысқа курстарына жүйелі шолу олардың қолданылуын растамады. Дегенмен, мета-талдаулар және әдеби деректерге бір шолу кортикостероидтардың төмен дозаларының ұзағырақ курстары (5-11 күн) өлім-жітімді төмендетуі мүмкін екенін көрсетеді.

Иммунодепрессивті әсер ететін дозаларда ГКС емін алатын пациенттерге тірі немесе тірі аттенуирленген вакциналарды енгізу ұсынылмайды. Тірі емес немесе белсенділігі жойылған биогенетикалық вакциналарды енгізуге болады, алайда иммунодепрессивті әсер ететін дозаларда ГКС емін алатын пациенттерге мұндай вакциналарды енгізуге емдік реакция төмендеуі немесе тіпті болмауы мүмкін.

Белсенді туберкулез кезінде кортикостероидтарды пайдалану бір мезгілде туберкулезге қарсы тиісті ем жүргізілетін фульминантты немесе диссеминацияланған туберкулез жағдайларымен шектелуі тиіс.

Егер кортикостероидтар латентті туберкулезге шалдыққан немесе туберкулинге реактивтілігі бар пациенттерге көрсетілсе, мұқият бақылау қажет, себебі ауру қайта басталуы мүмкін. Кортикостероидтармен ұзақ емдеу кезінде бұл пациенттер химиопрофилактика алуы тиіс.

Кортикостероидтармен ем қабылдайтын пациенттерде Капоши саркомасының дамуы туралы хабарламалар алынды. Кортикостероидтарды қолдануды тоқтату клиникалық ремиссияға әкелуі мүмкін.

Қан және лимфа жүйесінің бұзылыстары

Ацетилсалицил қышқылы мен қабынуға қарсы стероидты емес дәрілерді кортикостероидтармен бірге сақтықпен қолдану керек.

Иммундық жүйеге әсері

Аллергиялық реакциялар (мысалы, ангионевроздық ісіну) дамуы мүмкін.

Кортикостероидтармен парентеральді ем алатын пациенттерде тері реакциялары және анафилаксиялық/анафилактоидты реакциялар туындауының сирек жағдайлары салдарынан препаратты енгізер алдында, әсіресе пациентте анамнезінде қандай да бір дәрілік препаратқа аллергия бар болса, тиісті профилактика шараларын қабылдау қажет.

Эндокриндік жүйеге әсері

Әдеттен тыс күйзеліске ұшыраған кортикостероидтарды қабылдайтын пациенттерде стресс жағдайына дейін, кезінде және одан кейін тез әсер ететін кортикостероидтардың жоғары дозасы талап етілуі мүмкін.

Ұзақ уақыт бойы қолданылатын ГКС фармакологиялық дозалары гипоталамус-гипофиздік-бүйрекүсті безі (ГГБ) жүйесінің бәсеңдеуіне әкелуі мүмкін (бүйрек үсті безінің салдарлы жеткіліксіздігі). Бүйрек үсті безі жеткіліксіздігінің дәрежесі мен ұзақтығы пациенттер арасында ауытқиды және ГКС емінің дозасына, жиілігіне, енгізу уақытына және ұзақтығына байланысты болады. Бұл әсерді «күнара» жүргізілетін ем арқылы барынша азайтуға болады.

Сонымен қатар, өлімге әкелетін бүйрекүсті безінің жедел жеткіліксіздігі ГКС қолдануды кенеттен тоқтатқан кезде пайда болуы мүмкін.

Бүйрекүсті безі қыртысының дәрі-дәрмектік салдарлы жеткіліксіздігінің туындау ықтималдығын дозаны біртіндеп төмендету арқылы азайтуға болады. Осы типтегі салыстырмалы жеткіліксіздік емді тоқтатқаннан кейін бірнеше айға созылуы мүмкін; демек, егер пациент осы кезеңде әсерге ұшыраса, осы кезең барысында стресс туындаған кезде гормональді емді қайта бастау керек.

Бүйрекүсті бездерінің дәрі-дәрмектік жеткіліксіздігі дамыған кезде тұздардың және/немесе минералдардың алмасуын бақылайтын гормондардың өндірілуі бұзылуы мүмкін.

Қатты күйзеліс кезінде дәрігер стресс жағдайына дейін, кезінде және одан кейін кортикостероидтарды қабылдаған пациенттерге тез әсер ететін кортикостероидтардың дозасын арттыруы мүмкін.

Бүйрекүсті безі қыртысының жеткіліксіздігімен байланысты болмауы мүмкін стероидтарды тоқтату синдромы ГКС қабылдауды күрт тоқтатқаннан кейін де пайда болуы мүмкін. Бұл синдромға анорексия, жүрек айнуы, құсу, сылбырлық, бас ауыруы, қызба, буындардың ауыруы, десквамация, миалгия, салмақ жоғалту және/немесе гипотензия сияқты симптомдар кіреді. Бұл әсерлер кортикостероидтардың төмен деңгейіне емес, ГКС концентрациясының күрт өзгеруіне байланысты деп саналады.

ГКС Кушинг синдромын туындатуы немесе өршітуі мүмкін болғандықтан, оларды осы синдромы бар пациенттерде қолданудан аулақ болу керек.

Кортикостероидтардың әсері гипотиреозы бар науқастарда күшейеді.

Метаболизм және тамақтану

Кортикостероидтар, оның ішінде метилпреднизолон қандағы глюкоза деңгейін жоғарылатуы, бұрыннан бар қант диабетінің ағымын күшейтуі және кортикостероидтармен ұзақ ем алатын пациенттерде қант диабетінің дамуына бейімдеуі мүмкін.

Психиатриялық әсерлер

Кортикостероидтармен емдеу кезінде эйфориядан, ұйқысыздықтан, көңіл-күйдің өзгеруінен, тұлғалық өзгерістерден және ауыр депрессиядан бастап ауыр психоздық көріністерге дейін психикалық бұзылулар пайда болуы мүмкін. Ағымдағы эмоционалды тұрақсыздық немесе психоздық үрдістер кортикостероидтардан да ушығуы мүмкін.

Жүйелі стероидтарды қолдану кезінде әлеуетті күрделі жағымсыз психикалық реакциялар туындауы мүмкін. Симптомдар әдетте емдеу басталғаннан кейін бірнеше күн немесе апта ішінде пайда болады. Реакциялардың көпшілігі дозаны төмендеткеннен немесе препаратты тоқтатқаннан кейін басылады, бірақ спецификалық емдеу қажет болуы мүмкін. Кортикостероидтарды тоқтатқаннан кейін психологиялық әсерлер туралы хабарланды, олардың жиілігі белгісіз. Пациенттерге/күтім жасаушы адамдарға, егер пациентте психологиялық симптомдар дамып жатса, әсіресе көңіл-күйдің нашарлауының немесе суицидтік ойлардың болуына күдік туындаса, медициналық көмекке жүгінуге кеңес беру керек. Пациенттерге/күтім жасаушы адамдарға жүйелі стероидтардың дозасын төмендету/тоқтату кезінде немесе одан кейін бірден туындауы мүмкін психикалық бұзылулар туралы ескертілуі тиіс.

Егер пациентте немесе оның жақын туысында ауыр психикалық бұзылыс (мысалы, депрессия, биполярлы бұзылыс немесе бұдан бұрын болған кортикостероидтық психоз) болса, жүйелі кортикостероидтарды пайдалану және пациенттің жай-күйіне мониторинг жасау кезінде ерекше сақтық таныту керек.

Ағымдағы немесе бұрын байқалған аффективті бұзылысы (әсіресе ГСК қабылдаумен байланысты психоз) бар пациенттерге мұқият мониторинг талап етіледі.

Жүйке жүйесіне әсері

Кортикостероидтарды эпилепсиялық бұзылулары бар пациенттерде сақтықпен қолдану керек.

Кортикостероидтарды Гравис миастениясы бар пациенттерде сақтықпен қолдану керек (миопатия жөніндегі ақпаратты төмендегі «Қаңқа-бұлшықет жүйесіне әсері» бөлімінен қараңыз).

Бақыланатын клиникалық сынақтарда кортикостероидтардың жедел жайылған склерозды емдеуді тездетуге тиімді екені көрсетілсе де, аталған зерттеулер кортикостероидтардың жалпы нәтижеге немесе аурудың табиғи ағымына ықпалын көрсетпейді. Зерттеулер байқаларлықтай әсерге жету үшін кортикостероидтардың салыстырмалы түрде жоғары дозалары қажет екенін көрсетеді.

Кортикостероидтардың үлкен дозаларын ұзақ уақыт қабылдағаннан кейін омыртқа арнасында майдың жинақталуы (эпидуральді липоматоз) туралы хабарламалар бар.

Көру қабілетіне әсері

Мөлдір қабық тұтастығының бұзылу қаупіне байланысты кортикостероидтарды көздің қарапайым герпес инфекциясы кезінде қолданған кезде абай болу керек. Егер пациентте глаукома болса (оның ішінде отбасы мүшелерінде болса), пациентті мұқият бақылау да маңызды.

Кортикостероидтарды жүйелі немесе жергілікті қолданғанда көрудің бұзылуы мүмкін. Егер пациент анық көрмеу немесе көрудің өзге де бұзылулары сияқты симптомдарды сезінсе, болуы мүмкін себептерді бағалау үшін оны офтальмологқа жіберу керек, ол себептердің қатарында жүйелі және жергілікті кортикостероидтарды қолданғаннан кейін тіркелетін катаракта, глаукома немесе орталық серозды хориоретинопатия (ОСХР) сияқты сирек аурулар болуы мүмкін.

Кортикостероидтарды ұзақ уақыт қолдану артқы субкапсулярлық катарактаға және нуклеарлы катарактаға (әсіресе балаларда), экзофтальмға немесе көзішілік қысымның жоғарылауына әкелуі мүмкін, бұл көру жүйкелеріне зақым келтіруі мүмкіндігімен глаукомаға әкеліп соғуы мүмкін. Глюкокортикоидтар көздің салдарлы зеңдік немесе вирустық инфекцияларының пайда болуына да ықпал етуі мүмкін.

Кортикостероидтармен жүргізілетін ем орталық серозды хориоретинопатиямен байланысты болды, бұл торқабықтың ажырауына әкелуі мүмкін.

Жүрекке әсері

Дислипидемия және артериялық гипертензия сияқты глюкокортикоидтардың жүрек-қантамыр жүйесіне жағымсыз әсерлері жоғары дозалармен ұзаққа созылған емдеу жағдайында басқа да жүрек-қантамырлық қауіп факторлары бар емделіп жатқан пациенттердің қосымша жүрек-қантамыр әсеріне бейімділігін арттыруы мүмкін. Осылайша, кортикостероидтарды мұндай пациенттерде сақтықпен қолдану керек. Қауіп дәрежесіндегі өзгерістерге назар аудару керек және қажет болған жағдайда қосымша кардиомониторинг жүргізу керек. Төмен доза және күнара қолдану асқынулардың жиілігін төмендетуі мүмкін.

Іркілісті жүрек жеткіліксіздігінде және жақында болған миокард инфарктісінен кейін (миокардтың жыртылу қаупі) жүйелі кортикостероидтар өте қажет болған жағдайда ғана қолданылады. Пациенттер мұқият бақылауда болуға тиіс.

Стероидтарды артериялық гипертензиясы бар пациенттерде сақтықпен қолдану керек, өйткені жоғары артериялық гипертензияның даму қаупі одан әрі артады. Дигоксин сияқты кардиоактивті препараттарды қабылдайтын пациенттерді емдеу кезінде сақ болу керек, өйткені кортикостероидтарды қолдану кезінде электролиттік теңгерімнің бұзылуы және гипокалиемия болуы мүмкін.

Кортикостероидтарды қолдану кезінде веналық тромбоэмболияны қоса алғанда, тромбоз жағдайлары туралы хабарланды. Сондықтан кортикостероидтарды тромбоэмболиялық асқынуларға шалдыққан немесе бейімділігі бар пациенттерде сақтықпен қолдану керек.

Асқазан-ішекке әсерлері

Емдеу кезінде пайда болатын асқазанның ойық жаралары кортикостероидтардан екендігі туралы бірыңғай пікір жоқ. Алайда, глюкокортикостероидтармен емдеу пептидтік ойық жараның симптомдарын бүркемелеуі мүмкін, соның салдарынан тесілу немесе қан кету елеулі ауырсынусыз дамуы мүмкін. Глюкокортикостероидтармен емдеу перитониттің немесе асқазан-ішек жолдарының тесілуі, ішектің бітелуі немесе ұйқы безінің қабынуы сияқты басқа да асқазан-ішек ауруларының белгілері мен симптомдарын бүркемелеуі мүмкін.

Қабынуға қарсы стероидты емес препараттармен (ҚҚСП) біріктірілім кезінде, АІЖ ойық жараларының даму қаупі артады.

Кортикостероидтарды спецификалық емес ойық жаралы колит, плевралық жалқық, жақында болған ішек анастомозы, белсенді немесе жасырын ойық жаралы ауруы бар пациенттерде тесілу, абсцесс немесе басқа да іріңді инфекциялар қаупі бар пациенттерде сақтықпен пайдалану керек.

Кортикостероидтардың жоғары дозалары ұйқы безінің жедел қабынуын тудыруы мүмкін.

Гепатобилиарлық жүйеге әсері

Жүйелі кортикостероидтарды бауыр жеткіліксіздігі немесе бауыр циррозы бар пациенттерге қолдану мәселесін қарастырған кезде ерекше сақтық таныту керек, сондай-ақ пациенттің жай-күйіне жиі мониторинг жасау талап етіледі.

Гепатобилиарлық бұзылулар туралы сирек жағдайларда хабарланды, және көпшілік жағдайларда олар емдеуді тоқтатқаннан кейін қайтымды сипатта болды. Демек, пациент тиісті қадағалауда болуға тиіс.

Қаңқа-бұлшықет жүйесіне әсері

Кортикостероидтардың жоғары дозаларын пайдалану кезінде жедел миопатия жағдайлары, әдетте, жүйке-бұлшықет берілісі бұзылған (мысалы, миастения) пациенттерде немесе жүйке-бұлшықет блокаторлары (мысалы, панкурония) сияқты антихолонэргиялық препараттармен бір мезгілде ем алатын пациенттерде хабарланды. Жедел миопатия жайылған сипатқа ие, көз бұлшықеттері мен тыныс алу бұлшықеттеріне әсер етіп, тетрапарезге әкеліп соғуы мүмкін. Креатинкиназа деңгейлері жоғарылауы мүмкін. Кортикостероидтармен емдеуді тоқтатқаннан кейін клиникалық жақсарудың пайда болуы немесе қалпына келу бірнеше аптадан бірнеше жылға дейін созылуы мүмкін.

Остеопороз глюкокортикоидтардың жоғары дозаларын ұзақ уақыт қолданумен байланысты жиі, бірақ сирек танылатын жағымсыз әсері болып табылады.

Бүйрек және несеп шығару жүйесіне әсері

Кортикостероидтарды бүйрек функциясы бұзылған пациенттерде сақтықпен қолдану керек.

Жүйелі склеродермиясы бар пациенттерде метилпреднизолонды қабылдаған кезде артериялық гипертензиямен және диурездің төмендеуімен склеродермиялық бүйрек кризінің (өліммен аяқталуы мүмкін) даму жағдайлары жиілігінің артуы байқалуы салдарынан сақ болу қажет, олар 15 мг және одан көбірек тәуліктік дозаны қабылдаған кезде байқалады. Артериялық қысымды және бүйрек функциясын (қан плазмасындағы креатинин концентрациясын) белгіленген тәртіппен бақылау керек. Бүйрек кризіне күмән туындаған кезде артериялық қысымды неғұрлым мұқият бақылау қажет.

Бүйрек жеткіліксіздігі кезінде кортикостероидтарды сақтықпен қолдану қажет, алайда дозаны түзету қажет емес. Метилпреднизолон гемодиализбен шығарылады.

Зерттеулер

Гидрокортизонның немесе кортизонның орташа және жоғары дозалары артериялық қысымның жоғарылауын, тұз бен судың іркілуін, сондай-ақ калий экскрециясының жоғарылауын туғызуы мүмкін. Олар жоғары дозаларда пайдаланылатын жағдайларды қоспағанда, синтетикалық туындыларды пайдаланған кезде бұл әсерлердің ықтималдығы аз. Тұзды диеталық шектеу және калийді қосымша қабылдау қажет болуы мүмкін. Барлық кортикостероидтар кальций экскрециясын жоғарылатады.

Емшаралармен байланысты жарақаттар, уланулар және асқынулар

Метилпреднизолон бас жарақаттарының стандартты емі үшін көрсетілмеген және қолданылмауға тиіс. Көп орталықты зерттеу нәтижелері плацебо алған пациенттермен салыстырғанда метилпреднизолон алған пациенттерде жарақаттан кейін 2 апта және 6 ай ішінде жоғары өлім-жітімді көрсетті. Метилпреднизолонмен емдеумен себептік байланысы анықталмаған.

Басқа да сақтандырулар

Глюкокортикостероидтармен емдеудің асқынулары дозаға және емдеу ұзақтығына байланысты. Пайда-қауіп әр пациент үшін жеке бағалануы керек. Бұл дозаны, емдеу ұзақтығын және емдеу сипатын таңдау үшін қажет.

Метилпреднизолон мен фторхинолондарды бір мезгілде қабылдау, әсіресе егде жастағы пациенттерде сіңірдің үзілу қаупін арттырады.

Жағдайды бақылау үшін кортикостероидтардың ең аз мүмкін дозасын пайдалану керек, ал дозаны төмендету мүмкін болса, төмендеу біртіндеп жүруі керек.

Жүйелі кортикостероидтарды қолданғаннан кейін өлім ықтималдығы бар феохромоцитомалық криз жағдайлары туралы хабарланды. Кортикостероидтарды болжамды немесе анықталған феохромоцитомасы бар пациенттерде пайда мен қауіп арақатынасын тиісінше бағалағаннан кейін ғана қолданған жөн.

Егде жастағы пациенттер

Жүйелі кортикостероидтардың жалпы жағымсыз әсерлері егде жаста біршама күрделі салдарларға, әсіресе остеопорозға, сұйықтықтың іркілу қаупінің жоғарылауына әкелуі мүмкін, бұл гипертонияны, гипокалиемияны, диабетті, инфекцияларға сезімталдықты және терінің жұқаруын туғызуы мүмкін. Өмірге қауіпті реакциялардың алдын алу үшін мұқият клиникалық мониторинг қажет.

Бала пациенттер

Балалар мен жасөспірімдерді кортикостероидтармен ұзақ емдеген кезде олардың өсуі мен дамуына мұқият бақылауды жүзеге асыру қажет. Ұзақ, күнделікті, екі дозаға бөлінген глюкокортикоидтық ем қабылдайтын балаларда өсу бәсеңдеуі мүмкін, және бұл режим ең шұғыл көрсеткіштермен шектелуі тиіс. Баламалы глюкокортикоидтық ем әдетте бұл жағымсыз әсерді болдырмауға немесе азайтуға мүмкіндік береді.

Кортикостероидтарды ұзақ уақыт бойы қабылдаған нәрестелер мен балалар бассүйекішілік қысымның жоғарылауының ерекше қаупіне ұшырайды.

Кортикостероидтардың жоғары дозалары балаларда панкреатитті тудыруы мүмкін.

Препарат құрамындағы заттар туралы ескерту

Метапреднилонның құрамында лактоза бар. Сирек тұқым қуалайтын галактоза жақпаушылығы, Lapp-лактаза ферментінің тұқым қуалайтын тапшылығы немесе глюкоза-галактоза мальабсорбциясы синдромы бар пациенттер бұл препаратты қабылдамауға тиіс.

Жүктілік немесе лактация кезінде

Жүкті әйелдерде кортикостероидтарды қолданғанда шаранада даму ақауларының болу ықтималдығы аз. Метилпреднизолонның адамның ұрпақ өрбіту функциясына әсерін талапқа сай зерттеулердің болмауына байланысты, жүктілік кезінде бұл дәрілік препаратты ана мен шарана үшін пайда мен қауіп арақатынасын мұқият бағалағаннан кейін ғана пайдалану керек.

Кейбір кортикостероидтар плацента арқылы оңай өтеді. Бір ретроспективті зерттеу кортикостероидтармен ем қабылдайтын аналарда дене салмағы төмен балалардың туу жағдайларының жиілігі жоғарылағанын көрсетті. Адамдарда дене салмағы төмен балалардың туу қаупі дозаға тәуелді болып көрінеді және кортикостероидтардың төменірек дозаларын қолдану арқасында төмендеуі мүмкін. Жүктілік кезінде кортикостероидтардың елеулі дозаларын алған аналардан туған нәрестелердің ана құрсағында кортикостероидтардың үлкен дозаларының әсеріне ұшыраған нәрестелерде бүйрекүсті безі функциясының жеткіліксіздігі өте сирек кездесетініне қарамастан, бүйрекүсті безі функциясының жеткіліксіздігі белгілеріне қатысты олардың жай-күйін мұқият бақылау және бағалау қажет.

Кортикостероидтардың босану барысы мен нәтижесіне әсері белгісіз.

Аналары жүктілік кезінде кортикостероидтармен ұзақ ем қабылдаған жаңа туған нәрестелерде катаракта даму жағдайлары болды.

Кортикостероидтар емшек сүтіне енеді.

Емшек сүтіндегі кортикостероидтар емшек еметін нәрестелерде өсуді тежеуі және эндогендік ГКС өндірілуіне кедергі келтіруі мүмкін. Адамның ұрпақ өрбітуіне кортикостероидтармен талапқа сай зерттеулер жүргізілмегендіктен, кортикостероидтарды бала емізетін әйелдерге егер емнің артықшылықтары нәрестелер үшін әлеуетті қауіптерінен басым түсетін жағдайда ғана тағайындау керек. Препаратты жүкті әйелдерге, сондай-ақ лактация кезеңінде немесе бала туу әлеуеті бар әйелдерге тағайындар алдында ана, эмбрион, шарана және нәресте үшін болуы мүмкін жағымсыз әсерлерді ескере отырып, кортикостероидтармен емнің әлеуетті пайдасына мұқият баға беру керек.

Кортикостероидтармен емдеу шәуһеттің сапасын төмендетуі және аменореяны туғызуы мүмкін.

Препараттың көлік құралын және қауіптілігі зор механизмдерді басқару қабілетіне әсер ету ерекшеліктері

Кортикостероидтардың көлік құралын басқару немесе құрал-жабдықпен жұмыс істеу қабілетіне әсері зерттелмеген. Препараттың болуы мүмкін жағымсыз реакцияларын (бас айналу, көрудің бұзылулары, шаршау) ескере отырып, олар пайда болған кезде автокөлікті басқарудан немесе қауіптілігі зор механизмдермен жұмыс жүргізуден бас тартқан жөн.

Қолдану жөніндегі нұсқаулар

Дозалану режимі

Бастапқы доза ауруға және оның ауырлық дәрежесіне байланысты. Ересектер үшін бастапқы доза тәулігіне 4-48 мг құрайды, ол аурудың ауырлау жағдайларында ұлғайтылуы мүмкін. Пероральді демеуші доза таңертеңгі уақытта тәулігіне бір рет ұсынылады. Препараттың шамамен 6 мг-ден асатын тәуліктік дозасын қабылдаған кезде жағымсыз әсерлердің қаупі айқын түрде арта түседі. Балаларға төменірек дозасы ұсынылады.

Емнің басында ұсынылатын дозалары жөніндегі мәліметтер төмендегі кестеде көрсетілген.

Глюкокортикоидтарды ұзақ қабылдау адренокортикальді жеткіліксіздікті туындатады, ол емді тоқтатқаннан кейін бірнеше ай бойы сақталуы мүмкін. Сондықтан жедел жарақаттар, аурулар немесе хирургиялық араласым кезінде препарат дозасын арттыру қажет немесе басқа глюкокортикоидтарды қабылдауға жол беріледі.

Пациенттердің ерекше топтары

Бала пациенттер

Балаларға төменірек дозалары ұсынылады.

Енгізу әдісі және жолы

Ішке қабылдауға арналған.

Артық дозалану жағдайында қабылдау қажет болатын шаралар

Симптомдары

Кортикостероидтарды қолдану кезінде ауыр артық дозаланудың клиникалық синдромдары анықталған жоқ. Кортикостероидтардың артық дозалануынан кейін жедел уыттылық және/немесе өлім жағдайлары сирек кездеседі.

Емі

Артық дозалану жағдайында спецификалық антидот жоқ, демеуші және симптоматикалық емдеуді бастау керек. Метилпреднизолон диализге ұшырайды. Жиі артық дозалану кезінде бүйрекүсті бездері жеткіліксіздігінің дамуы мүмкін екенін ескеру керек.

Тоқтату симптомдарының қаупі бар екенін көрсету

Препаратты ұзақ қабылдау кезінде тоқтату синдромының алдын алу үшін кортикостероидтармен жүргізілетін ем бірнеше апта ішінде біртіндеп азайтылуы тиіс. Препаратты күнара қабылдау бүйрекүсті безі жеткіліксіздігінің және емдеу соңындағы тоқтату симптомдарының қаупін азайтады.

ДП стандартты қолдану кезінде көрініс беретін жағымсыз реакциялар сипаттамасы және осы жағдайда қабылдау керек шаралар

Төменде ағзалар жүйесі мен даму жиілігі бойынша жағымсыз реакциялар келтірілген. Жиілігі мынадай шкала бойынша анықталады: өте жиі (≥1/10), жиі (≥1/100 <1/10 дейін), жиі емес (≥1/1000 <1/100 дейін), сирек (≥1/10000 <1/1000 дейін), өте сирек (<1/10000), белгісіз (қолда бар деректер негізінде бағалау мүмкін емес)

Жиі

- инфекция

- кушингоидты жағдайдың дамуы, эндогенді кортикотропин мен кортизол секрециясының бәсеңдеуі

- натрийдің іркілуі, сұйықтықтың іркілуі

- аффективті бұзылыс (оның ішінде депрессиялық көңіл-күй және эйфориялық көңіл-күй). Балаларда көңіл-күйдің өзгеруі, әдеттен тыс мінез- құлық, ұйқысыздық, ашушаңдық сияқты реакциялар пайда болуы мүмкін

- катаракта

- гипертензия

- ойық жара ауруы (пептидтік ойық жараның тесілуі және қан құйылуы мүмкін)

- тері атрофиясы, акне, шеткері ісіну, көгерудің пайда болуы

- бұлшықет әлсіздігі, балалардағы өсудің тежелуі, остеопороз

- жазылудың бұзылуы

- қандағы калий деңгейінің төмендеуі

Белгісіз

- оппортунистік инфекция

- лейкоцитоз

- дәрілік аса жоғары сезімталдық (анафилаксиялық және ұқсас реакциялар, олар циркуляторлық шокты, жүрек жеткіліксіздігін, бронх түйілуін қамтуы мүмкін)

- гипопитуитаризм, тоқтату синдромы

- Капоши саркомасы, ісік лизисі синдромы

- метаболизмдік ацидоз, гипокалиемиялық алкалоз, дислипидемия, глюкозаға төзімділіктің бұзылуы, инсулинге деген қажеттіліктің жоғарылауы (немесе диабетпен ауыратындардағы пероральді гипогликемиялық дәрілерге), липоматоз, тәбеттің жоғарылауы (дене салмағының артуына жағдай жасайды), эпидуральді липоматоз, теріс азот теңгерімі (ақуыз катаболизміне байланысты), қандағы мочевина концентрациясының жоғарылауы

- психикалық бұзылулар (оның ішінде мания, иллюзиялар, елестеулер және шизофрения), психоздық мінез - құлық, аффективті бұзылыс (аффективті құбылмалылықты, психологиялық тәуелділікті, суицидтік ойлауды қоса), мінез-құлықтың өзгеруі, тәртіпсіздік жағдайы, мазасыздық, көңіл-күйдің құбылуы, қалыптан тыс мінез-құлық, ұйқысыздық, ашушаңдық

- бассүйекішілік қысымның жоғарылауы (көру жүйкесі дискінің ісінуімен [идиопатиялық бассүйекішілік гипертензия]), талмалар, амнезия, когнитивті бұзылулар, бас айналуы, бас ауыруы

- глаукома, экзофтальм, тамырлық жұқару, склераның сиреуі, хориоретинопатия, анық көрмеу

- вертиго

- жүректің іркілісті жеткіліксіздігі (сезімтал пациенттерде), миокард инфарктісінен кейінгі миокардтың жарылуы, аритмия

- гипотония, артериялық эмболизм, тромбоздық бұзылулар

- өкпе эмболиясы, ықылық

- ішектің тесілуі, асқазаннан қан кету, панкреатит, перитонит, ойық жаралы эзофагит, эзофагит, құрсақ қуысының созылуы, іштің ауыруы, диарея, диспепсия, жүрек айнуы

- бауыр ферменттерінің ұлғаюы (мысалы, аланинаминотрансферазаның ұлғаюы, аспартатаминотрансферазаның ұлғаюы)

- Квинке ісінуі, гирсутизм, петехиялар, экхимоз, эритема, гипергидроз, тері стриясы, бөртпе, қышыну, есекжем, телеангиоэктазия, терінің гиперпигментациясы немесе гипопигментациясы

- миалгия, миопатия, бұлшықет атрофиясы, остеопороз, остеонекроз, патологиялық сыну, нейропатиялық артропатия, артралгия

- тұрақты емес етеккір

- көзішілік қысымның жоғарылауы, көмірсуларға төзімділіктің төмендеуі, несептегі кальцийдің жоғарылауы, тері тесттеріне реакциялардың бәсеңдеуі

Жарақаттар, уланулар және емшаралық асқынулар:

- сіңірлердің үзілуі (атап айтқанда, ахилл сіңірі), омыртқаның компрессиялық сынуы

Емді тоқтатуға байланысты «постстероидтық паникулиттің» жекелеген жағдайлары туралы хабарланған. Тіркелген жағдайларға сәйкес, қызыл, қатты, ашытатын тері астындағы түйіндақтар емдеу аяқталғаннан кейін шамамен екі аптадан соң пайда болады және өздігінен басылады. Кортикостероидтармен емдеу кезінде коагуляцияға және гиперлипидемияға жоғары бейімділік те, сондай-ақ атеросклероз бен васкулит дамуының жоғары қаупі де байқалуы мүмкін. Кортикостероидтармен емдеу шәуһеттің сапасын төмендетуі және аменореяны туғызуы мүмкін.

Жағымсыз дәрілік реакциялар туындағанда медициналық қызметкерге, фармацевтикалық қызметкерге немесе, дәрілік препараттардың тиімсіздігі туралы хабарламаларды қоса, дәрілік препараттарға болатын жағымсыз реакциялар (әсерлер) жөніндегі ақпараттық деректер базасына тікелей хабарласу керек

ҚР ДСМ Медициналық және фармацевтикалық бақылау комитеті «Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сараптау ұлттық орталығы» ШЖҚ РМК

http://www.ndda.kz

Қосымша мәліметтер

Дәрілік препарат құрамы

Бір таблетканың құрамында

белсенді зат - метилпреднизолон тиісінше 4 мг, 8 мг немесе 16 мг;

қосымша заттар: лактоза моногидраты (DCL 11), микрокристалды целлюлоза (PH 102), жүгері крахмалы (1500), натрий додецил сульфаты, натрий крахмал гликолаты, магний стеараты.

Сыртқы түрінің, иісінің, дәмінің сипаттамасы

Ақ түсті дөңгелек пішінді, екі жағы тегіс таблеткалар.

Шығарылу түрі және қаптамасы

10 таблеткадан алюминий фольгадан және янтарь түсті поливинилхлоридті үлбірден жасалған пішінді ұяшықты қаптамаға салады.

3 пішінді ұяшықты қаптамадан медициналық қолдану жөніндегі қазақ және орыс тілдеріндегі нұсқаулықпен бірге картон қорапшаға салынған.

2 жыл.

Жарамдылық мерзімі өткеннен кейін қолдануға болмайды!

Құрғақ, жарықтан қорғалған жерде, 25°С-ден аспайтын температурада сақтау керек.

Балалардың қолы жетпейтін жерде сақтау керек!

Рецепт арқылы

Өндіруші туралы мәліметтер

Steril-Gene Life Sciences (P) Ltd,

No: 45, Mangalam Main Road, Mangalam Village/Мангалам Виллидж, Villianur Commune, Puducherry – 605 110, Үндістан.

тел. +91 413 2661103, электрондық пошта: hrd@steril-gene.com

Тіркеу куәлігінің ұстаушысы

Roger Medicals,

311, 3rd Floor, Vishal Tower, District Centre, Janak Puri, New Delhi/Нью Дели, Үндістан.

Тел. +919560703999, drkiranmangotra@gmail.com

Қазақстан Республикасы аумағында тұтынушылардан дәрілік заттардың сапасына қатысты шағымдарды (ұсыныстарды) қабылдайтын ұйымның атауы, мекенжайы және байланыс деректері (телефон, факс, электронды пошта)

ТОО «Rogers Pharma», Қазақстан Республикасы, 050043, Алматы қ-сы, Мирас ы/а, 157, 2 блок, 819 т.ү.е. Тел. (727) 311-81-96/97, office.secretary@rogersgroup.in

Қазақстан Республикасы аумағында дәрілік заттың тіркеуден кейінгі қауіпсіздігін қадағалауға жауапты ұйымның атауы, мекенжайы және байланыс деректері (телефон, факс, электронды пошта)

Канумуру И. Г., Қазақстан Республикасы, 050043, Алматы қ-сы, Мирас ы/а, 157, 2 блок, 819 т.ү.е. Тел. (727) 311-81-96/97, моб. +77479911904, электронды пошта: irina.volovnikova@gmail.com